Kalverhouderij in Zweden - Deel 1
8. August 2022 — Kalveren voederen, Kalvermanagement, Bericht uit de praktijk — #Biestmelk #CalfTel #coloQuick #IgloSystem #Gezondheid van de kalveren #MelkTaxi #Zweden #Droge TMR #Toenames
Een reis naar de succesvolle kalverfokkers in Zweden
Zweden is altijd een reis waard! Maar in plaats van wandelen in de eindeloze bossen of vissen in de scheren aan de kust werden wij naar de beste melkveebedrijven in Zweden getrokken om hun manier van kalveropfok te gaan bekijken. Samen met onze partner Dan Rudelöv van Gårdsby Iglu hebben we interessante mensen ontmoet en leuke kalverhouderijsystemen bekeken. In deze bijdrage stellen we de eerste vier bedrijven aan u voor. In het tweede deel berichten we over meer boeiende bedrijfsleiders en slimme oplossingen op het gebied van de kalverhouderij. Veel plezier bij het lezen!
In dit artikel gaat het over
-
Danneborg Gård, Svalöv: De MelkTaxi zorgt voor zekerheid in het werkproces
-
Tyskagården, Laholm: van een tijdelijke oplossing naar de optimale kalverstal
-
Logp Kvarngården, Falkenberg: modern recycling van biogassubstraat verbetert het strooien van de kalveren
-
Carlsro Gård, Varberg: gezonde kalveren ook met dik strooisel dankzij frisse lucht
Danneborg Gård, Svalöv: De MelkTaxi zorgt voor zekerheid in het werkproces
Jan-Erik Bengtson van het bedrijf Danneborg Gård uit Svalöv is kalver- en stierenmester. Hij koopt de kalveren van 16 melkveebedrijven in. Per jaar mest hij 1400 kalveren/stieren in drie verschillende gewichtsklassen.
Vroeger voerde hij de kalveren aan drinkautomaten in een gesloten kalverstal. Daar waren altijd problemen met de luchtkwaliteit en de daaruit resulterende aandoeningen aan de luchtwegen bij de kalveren. Daarom is Jan-Erik overgestapt naar Pro II-individuele hutten en zag dat de kalveren duidelijk gezonder bleven.
Jan-Erik Bengtson
Door het veranderen van zijn systeem is hij nu ook bij het voeren overgestapt naar de MelkTaxi. Van de MelkTaxi waardeert hij de betrouwbaarheid en zekerheid van het systeem die hij bij zijn eerdere drinkautomaten soms miste. Om zijn 200 kalveren te voeren heeft hij met twee 260 l MelkTaxi's ongeveer een uur nodig. Alleen wanneer de kalveren het drinken aangeleerd moet worden duurt het 30 minuten langer. “En wanneer ik met het voeren van de kalveren klaar ben, heb ik vrij! Dat gevoel had ik vroeger niet bij mijn drinkautomaten", merkt Jan-Erik op.
In elk CalfTel Pro II-hok worden twee kalveren gestald. Daar worden ze ca. 4 weken gehouden en met 2 keer 3 liter kunstmelk gevoerd. Vervolgens worden ze in groepen ondergebracht in de voormalige drinkautomatenstal waar Jan-Erik ze op een leeftijd van 10 weken speent. Daarna komen ze nog een keer in een voor-meststal voordat ze in de eind-meststal terechtkomen.
Om nog meer plaats te krijgen heeft Jan-Erik nog 10 MultiMax-hokken aangeschaft. Het aanleren van het drinken van de kalveren duurt hier iets langer als in de groepen van twee, maar omdat de kalveren daar gedurende de hele melkfase blijven hoeven ze een keer minder worden omgestald en daardoor zijn ze fitter en gezonder.
Het centrum van het bedrijf: de emmerwasstraat
Een echt hoogtepunt op het bedrijf is de emmerwasstraat die Jan-Erik voor ca. 1.200 euro gebruikt heeft gekocht. Met haar reinigt hij twee keer per week 200 emmers, ventielen en spenen en zelfs de lange kunststof troggen in slechts één uur.
Tyskagården, Laholm: van een tijdelijke oplossing naar de optimale kalverstal
Magdalena en Magnus Gustafsson melken op Tyskagården in Laholm 360 koeien. Ze hebben het bedrijf 5 jaar geleden gekocht en runnen nu 2 boerderijen. Bij de bedrijfsovername waren de CalfTel-hokken overal over de boerderij verspreid en Magdalena was bang dat ze kalveren zou vergeten. Dus de eerste maatregel die werd getroffen was het verzamelen van alle hokken op één plek. De gezondheid van de kalveren was destijds over het algemeen problematisch en er was ook altijd een gebrek aan plek voor de kalveren.
Daarom besloten Magdalena en Magnus als tijdelijke oplossing eerst 10 IgloVeranda's aan te schaffen omdat er na de aankoop van de boerderij geen geld meer voor een nieuwe kalverstal was. Maar deze “tijdelijke” oplossing zal nu blijven want de kalveren ontwikkelen zich uitstekend in de veranda.
Magnus en Magdalena Gustafsson
Na de geboorte komen de kalveren in een box naast het afkalfhok, krijgen daar met het ColoQuick-systeem colostrum gevoerd en worden in de winter onder een warmtelamp gebracht. Pas wanneer ze goed drinken gaan ze naar buiten in een individueel hok. Deze procedure heeft zich bewezen omdat er bij de iglo's minder werk is en de medewerkers zich in de box beter kunnen bezighouden met de zwakke kalveren.
Omdat ze met vier buitenlandse medewerkers werken en de communicatie vaak lastig is hebben Magdalena en Magnus zo eenvoudig mogelijke werkprocessen gecreëerd die eenvoudig te begrijpen en uit te voeren zijn.
In de koeienstal zijn 4 verschillende stroboxen voor de koeien die, ter vermijding van contact met betonnen wanden, gescheiden zijn:
- een ruimte voor zieke koeien,
- een wellnessruimte voor de zojuist afgekalfde koeien,
- een afkalfbox voor de vaarzen en
- een afkalfbox voor de koeien.
Interessant is het dat de kwaliteit van de biestmelk sinds de scheiding van de afkalfboxen met name bij de vaarzen beter werd. Vroeger waren de voerplekken beperkt en konden de vaarzen niet de noodzakelijke basishoeveelheden voer opnemen.
Kleine homogene kalvergroepen in de IgloVeranda
De kalveren worden ca. vijf weken in de individuele hokken gehouden en met volle melk gevoerd. Vervolgens worden max. 6 kalveren in één groep in de IgloVeranda ondergebracht. Bij deze groepsgrootte zijn de kalveren qua leeftijd en grootte homogener en ontwikkelen ze zich beter. Bovendien kunnen ze dan ook zonder problemen tot drie maanden in de iglo blijven.
Er wordt drie keer per dag met 2,5 tot 3 liter per maaltijd gevoerd. Zo krijgen de kalveren tot 9 l melk per dag. Ze krijgen ook een droge TMR met suikerbietenpulp, melasse, een krachtvoermengsel en gehakseld gerstestro.
Ook de gespeende kalveren in de jongveestal krijgen dit mengsel in de eerste weken, samen met de TMR voor hoogpresterende koeien.
Voor hete transport van de kalveren heeft Magnus een grote transportbox met twee deuren laten bouwen. Hij kan deze in de frontladeropname van zijn trekker monteren en de kalveren daarmee eenvoudig via het bedrijf naar de jongveestal rijden.
Logp Kvarngården, Falkenberg: modern recycling van biogassubstraat verbetert het strooien van de kalveren
Het bedrijf Logp Kvarngården in Falkenberg melkt 400 koeien. Vroeger hadden ze de CalfTel Deluxe-hokken in de buitenlucht opgesteld en dan werd het voer door de zijdelingse voerklep gegeven. Dat was echter erg arbeidsintensief omdat er altijd twee/drie extra stukken naast elk hok moesten worden geplaatst aldus Martin Paulson een van de partners in het bedrijf. Op deze locatie die direct aan de Oostzee ligt is er altijd wind en ook vaak storm.
Daarom zijn nu alle hokken onder één groot dak ondergebracht. De kalveren hebben meer bescherming. Dit bleek duidelijk uit het feit dat de kalveren allemaal buiten het hok in de frisse lucht lagen toen wij er op bezoek waren.
De kalveren blijven ca. 2 maanden in de individuele hokken. Vervolgens worden de hutten gereinigd. De betonnen vloer wordt na de reiniging met kalk gedesinfecteerd. Onder de uiteindelijke laag stro komt een laag gedroogd en op 70 °C ontkiemd biogassubstraat. Dat wordt gemengd met gehakseld stro dat op het hele bedrijf als strooimateriaal wordt gebruikt. Dit onderscheidt zich door een zeer goed absorberend vermogen. Daardoor blijft het stro dat er vervolgens bovenop wordt gestrooid, langer droog.
Martin Paulson en Caroline Carlsson
Kalver-TMR als een dienst van buren
Na de eerste colostrummaaltijd, direct na de geboorte, krijgen de kalveren nog ca. 2 weken overgangsmelk en volle melk. Vervolgens worden ze met kunstmelk zonder aandeel magere melk (2 x 4 l dagelijks) gevoerd. Kuddebeheerster Caroline Carlsson zou graag nog betere groeicijfers zien. Daarom overweegt ze langer volle melk te voeren of over te stappen op een kunstmelk met aandeel magere melk.
Ook hier wordt een kalver-TMR gevoerd. Omdat men op het bedrijf hiervoor echter geen daarvoor geschikte voermengwagen heeft, mengt een buurman de TMR voor het en brengt die elke 2 weken langs!
In het ruime melklokaal is veel plek voor de MelkTaxi en alle andere apparaten die nodig zijn voor het voeren van de kalveren.
Carlsro Gård, Varberg: gezonde kalveren ook met dik strooisel dankzij frisse lucht
Magnus Karlsson bouwde 10 jaar geleden al zijn Iglo-systeemstal met een dubbele rij van in totaal 8 H&L iglo's en veel individuele hokken.
De iglo's werden 3 maanden lang niet (!) uitgemest. Toch was de lucht in de stal erg goed en waren er weinig problemen met hoesten. Bovendien zagen de kalveren er zeer goed en schoon uit. Dit is ook te danken aan het feit dat Magnus een hangend transportplatform heeft opgezet waarmee een complete grote baal door de stal direct boven het strohok kan worden vervoerd. Dus is het strooien erg eenvoudig en snel uitgevoerd.
De grote treden die de kalveren moeten nemen om bij de voedertafel te komen, lijken problematisch. Gek genoeg is het afstappen echter lastiger voor de kalveren dan het opstappen. Maar na ca. 1 week zijn er voor de kalveren geen beperkingen meer.
Na 10 jaren is de stal momenteel te klein. De volgende stap die wordt gezet is een uitbreiding van de stal. In de verlenging van de stal moet achterin plaats worden geschapen voor de individuele hokken terwijl onder het aanwezige dak nog eens 5-6 groepshokken met H&L iglo's moeten komen.
Het doel is dat de kalveren tot een leeftijd van 3 maanden in deze stal blijven omdat het hun qua gezondheid dan er goed gaat en ze vervolgens ook stabiel de verdere jongvee-opfok in kunnen.
Magnus Karlsson
Verantwoordelijkheid in één hand
Magnus Karlsson heeft de verantwoordelijkheid voor de verzorging van de kalveren aan een medewerkster overgedragen. Zij houdt zich 's morgens van 6 tot 12 uur uitsluitend met de kalveren bezig en voert alle voorkomende taken uit. 's Middags neemt dan een andere persoon uit het team alleen de melkvoorziening met de MelkTaxi over.
In de individuele hokken krijgen de kalveren volle melk. Na twee weken worden ze verplaatst naar de groepsiglo's en daar worden ze met kunstmelk verder gevoerd. Ze krijgen tweemaal daags 3,5-4 liter. Met een leeftijd van 10-11 weken zijn de kalveren dan van de melk gespeend.
Het droge TMR-mengsel op het bedrijf liet bij ons bezoek een iets te lange sneelengte bij het gemengde stro (ca. 6-8 cm) zien. En men kon al goed zien dat de kalveren begonnen met het selecteren van het voer.
Jan-Erik Bengtson
Magnus en Magdalena Gustafsson
Martin Paulson en Caroline Carlsson
Magnus Karlsson