Een goede start in het leven voor Disney en Dörte
12. April 2024 — Immunisatie, Kalveren voederen, Kalvermanagement — #Arbeidseconomie #Biestmelk #Geboortemanagement #Gezondheid van de kalveren #MelkTaxi #Pasteurisatie #Volle melkOp het melkveebedrijf van Henning Kühl in Embühren, Sleeswijk-Holstein, Duitsland worden jaarlijks 400 tot 500 kalveren geboren. Twee van deze kalveren zijn Disney en Dörte, die afgelopen herfst op de wereld zijn gekomen.
In dit artikel gaat het over
-
Zand in het afkalfhok
-
Altijd genoeg biest beschikbaar
-
De eerste verzorging wordt geregeld door gestandaardiseerde werkinstructies
-
Goede immuniteit dankzij een duidelijke vaccinatiestrategie
-
Melk ad libitum, vers water en muesli zijn vanzelfsprekend
-
Strooien, indien nodig met “knuffelfactor”
-
Elektrolytendranken bij diarree
-
Groepshuisvesting vanaf 28 dagen
-
Onthoornen
Het bedrijf beschikt over 380 ha en melkt ca. 400 koeien met een jaarlijkse productie van 12.000 kg melk/koe. Er zijn 20 medewerk(st)ers voor Henning Kühl aan het werk. Een daarvan is Finja Früchtenicht. Zij is op het bedrijf, samen met haar collega's, verantwoordelijk voor de opfok van de kalveren. Deze specialiste op het gebied van opfokken heeft zich de moeite getroost om het leven van Disney en Dörte vanaf de geboorte tot aan het spenen voor ons te documenteren en biedt ons een algemene inkijk in de kalveropfokprocessen op het bedrijf van Kühl.
Zand in het afkalfhok
Zodra er tekenen van actief afkalven te zien zijn, worden de koeien en vaarzen naar het afkalfhok gebracht. De afkalfhokken zijn gestrooid met zand. In tegenstelling tot gestrooid vers stro glijden de koeien op een laag zand niet uit, want met name na (zware) afkalvingen zijn de oudere koeien een beetje onvast ter been.
Bij een goede verzorging is zand geurloos met een laag kiemgehalte, en vliegen zijn geen probleem. Het enige nadeel is dat de kalveren bij de geboorte worden “gepaneerd”.
Disney werd op 24 augustus 2023 als zwartbont koekalf geboren. Een dag later kwam Dörte, een roodbont kalf op de wereld. Net als de meeste afkalvingen op de boerderij van Kühl, verliepen ook de geboortes van deze beiden zonder problemen. Wanneer er echter hulp nodig mocht zijn, is er altijd iemand op de boerderij bereikbaar.
Altijd genoeg biest beschikbaar
Door de vele afkalvingen per week is er voldoende biest beschikbaar. Na het melken wordt met een refractometer de Brix-waarde bepaald. Voor Finja is de streefwaarde minstens 22%. Alles daaronder wordt door haar niet als biest gecategoriseerd. Hoe hoger de waarde, des te beter.
De biest wordt in aparte containers, beschreven met datum en Brix-waarde, in een koelkast naast het afkalfhok bewaard. Er staan voldoende schone speenflessen en bijbehorende opzetstukken klaar. Na gebruik wordt het gebruikte toebehoren weer gereinigd.
Er wordt 4 liter biest met behulp van een dompelaar verwarmd op drinktemperatuur en vervolgens in een speenfles gevuld. Kalveren die direct na het afkalven nog niet vrijwillig willen zuigen, krijgen de biest gedrencht. Dit vindt met name na zware bevallingen plaats.
Overtollige biest of biest van mindere kwaliteit wordt ingevroren en verkocht aan een fabrikant voor biestproducten.
De eerste verzorging wordt geregeld door gestandaardiseerde werkinstructies
Alle werkstappen worden op het bedrijf van Kühl precies gedocumenteerd door middel van gestandaardiseerde werkinstructies. Alle taken op het bedrijf worden met foto's geïllustreerd. Zo weten ook Finja's collega's wat ze moeten doen en kunnen ze hun eigen werkzaamheden controleren. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor de volgende stappen in de eerste verzorging van de kalveren na de geboorte.
Na de geboorte werden de navels van Disney en Dörte gesprayd met blauwe spray en op die manier gedesinfecteerd. Ter ondersteuning van het opdrogen van pasgeboren kalveren, worden ze in een warmtebox gelegd. Deze is uitgerust met drie warmtelampen. Zodra ze goed zijn opgedroogd, worden ze in een vers gestrooide individuele iglo gebracht.
Goede immuniteit dankzij een duidelijke vaccinatiestrategie
In hun eerste levensdagen krijgen Disney en Dörte hun oormerken. De daarbij vrijgekomen oorponsmonsters worden voor onderzoek op het BVD-virus naar een laboratorium gestuurd.
De droogstaande koeien en vaarzen worden tegen rotavirus en coronavirus en tegen e-coli gevaccineerd. Zo krijgen de kalveren via de biest al een goede immuniteit. Daarnaast worden alle vrouwelijke kalveren van het bedrijf twee keer intranasaal gevaccineerd tegen het bovine respiratoir syncytieel virus (BRSV) en het bovine parainfluenza-3-virus (PI3V). De eerste keer een paar dagen na de geboorte, de tweede keer kort voor het spenen. Hiermee wordt de basis gelegd voor gezonde kalveren. De verliezen aan kalveren liggen in de eerste 14 dagen op 3 tot 5%. Dat is echter ook inclusief alle verliezen rondom de geboorte. Daarom is Finja erg tevreden met de resultaten die zij met haar team heeft bereikt. Toch werken ze al aan nieuwe maatregelen om de cijfers nog verder te verbeteren.
Melk ad libitum, vers water en muesli zijn vanzelfsprekend
Vanaf de eerste dag krijgen de kalveren tweemaal daags verse, aangezuurde en verrijkte volle melk ad libitum via een speenemmer.
Daarnaast hebben Disney en Dörte, net als alle kalveren, vanaf de eerste levensdag toegang tot vers water. Met name op warme dagen of bij beginnende ziekteverschijnselen nemen de kalveren meer water op bovenop de ad libitumdranken.
Nu al krijgen ze ook dagelijks verse muesli aangeboden. Met het ouder worden neemt het herkauwen bij de kalveren toe. Naast de muesli krijgen ze vanaf de 8e levensweek ook hooi en later kuilvoer.
Drinkschema boerderij Kühl
Levensweek | Aantal liters | |
---|---|---|
1 - 4 | 2 x 8 l | Muesli |
5 - 8 | 2 x 4 l | Muesli |
9 - 10 | 2 x 3 l | muesli, hooi |
11 | 2 x 2 l | muesli, hooi, kuilvoer |
12 | 2 x 1 l | muesli, hooi, kuilvoer |
Finja wijkt alleen in de winter bij kans op vorst af van de ad libitumdranken. Dan wordt overgeschakeld op warme gerantsoeneerde dranken (2 x 4 l melk). Maar ook hier nemen de kalveren grote hoeveelheden op, zodat goed in de behoefte wordt voorzien.
De hoeveelheid melk wordt overeenkomstig het drinkschema verminderd. Bij het bereiken van de 13e levensweek waren Disney en Dörte gespeend.
Strooien, indien nodig met “knuffelfactor”
Dagelijks wordt de nesting score bepaald en worden de kalveren van vers stro voorzien. Natuurlijk wordt bij het strooien onderscheid gemaakt tussen droog, warm weer en aanhoudende regen. Omdat de iglo's in de open lucht staan, wordt er alleen in de iglo's gestrooid. Bij regenachtig weer nemen de kalveren veel vocht mee de iglo in, dan wordt er dagelijks overgestrooid. Natuurlijk zou het ideaal zijn wanneer ook de individuele iglo's onder dak zouden worden geplaatst. Dat is echter momenteel niet mogelijk op het bedrijf.
In de winter is er nog een extra portie stro voor de “knuffelfactor”. Alle kalveren hebben in de koudere seizoenen dekken op. Ook de stierkalveren. Daar maakt Finja geen onderscheid in.
Elektrolytendranken bij diarree
Wanneer er sprake van diarree is, krijgen de betreffende klaveren een elektrolytenoplossing bovenop de ad libitumdranken en het water. Op deze manier wordt ervoor gezorgd dat de kalveren voldoende vloeistof en energie opnemen en dat het bijbehorende vochtverlies wordt gecompenseerd.
Groepshuisvesting vanaf 28 dagen
Op een leeftijd van 28 dagen worden Disney en Dörte omgestald naar kleine groepen. Daarvoor zijn op het bedrijf verschillende accommodaties voorzien.
Er zijn twee IgloVeranda's en twee zelfgebouwde onderkomens. Disney en Dörte zijn in een groep van 5 in één van de onderkomens terechtgekomen. Daar worden de kalveren via een multifeeder met melk gevoerd. De kleine groepen worden vervolgens omgestald naar een grotere groep in een grote iglo in een kalverstal. Daar zijn maximaal 12 plaatsen voor speenemmers voorzien.
Verder zijn water en muesli vrij beschikbaar. In de groepsboxen zorgen verschillende kalverspeeltjes (bijvoorbeeld, hooibal, kauwbal, krasmatten, borstels) voor afwisseling.
Onthoornen
Wanneer de kalveren 6 tot 8 weken oud zijn, worden ze onthoornd. Een half uur vóór het onthoornen krijgen ze een pijnstiller. Voor het onthoornen worden de kalveren verdoofd. Vervolgens worden de gescleroseerde hoornaanhechtingen met blauwe spray gesprayd.
Finja let echter ook op de randvoorwaarden. Wanneer er bijzondere omstandigheden zoals slecht weer, omstallen of andere stressfactoren voor de kalveren spelen, wordt het onthoornen anders gepland. Voor Finja geldt het motto: altijd één “gebeurtenis” tegelijk!
Bij genetisch hoornloze kalveren, zoals bij Disney, vervalt deze werkstap in de kalveropfok.
Disney en Dörte hebben zich onder de hoede van Finja en haar team prima ontwikkeld. We zijn benieuwd hoe ze over 2 jaar in de lactatie doen en houden het in de gaten!
Hartelijk dank voor de inkijk in jullie kalveropfok, Finja!