De literatuur zegt, dat een omgevingstemperatuur van 10-25 °C optimaal is voor pasgeboren kalveren. Men heeft het over een “thermoneutrale zone”. Dat is een omgevingstemperatuur waarin het kalf geen extra energie nodig heeft om kou of warmte te compenseren. Maar al op een leeftijd van vier weken daalt deze waarde naar 0 °C tot 20 °C. Dat betekent, dat jonge kalveren koelere temperaturen meestal goed tolereren.

Maar vanaf wanneer zorgen warme temperaturen in de zomer voor stress bij kalveren?

Een ander belangrijk aspect noem ik graag het De-hond-slechts-heel-kort-in-de-auto-laten-effect! Elke zomer hoor je weer verhalen van mensen die hun hond slechts heel kort in de auto achterlaten om snel naar de bakker te gaan. De auto warmt in luttele minuten op en het dier heeft geen kans om aan deze situatie te ontsnappen, want het zit gevangen.

Dat kan u niet gebeuren? Hoe ziet het er bij uw kalveren in de enkele Iglo’s uit?

Wanneer de hokken in de felle zon staan, hebben de kalveren geen kans op een koele plaats. Want buiten in de uitloop is onder direct zonlicht nog warmer dan in het opgewarmde hok. Dus blijven de kalveren binnen en verdragen de hitte.

Voor het kalf zijn uiteindelijk niet de dagelijkse maximumtemperaturen die door het weerbericht worden gemeld van belang, maar de temperaturen die in de verblijfsruimte van het kalf heersen. Die zijn vaak aanzienlijk hoger door warmteophoping.

En om op de Temperature-Humidity-Index (THI) terug te komen: Wie heeft naast de thermometer ook al een hygrometer in de stal om de luchtvochtigheid te meten?

De situatie bij u in de kalverstal is dus niet niet heel anders dan bij de hond, die net door een heldhaftig gepensioneerd koppel door een met een steen ingeslagen zijruit uit de auto werd bevrijd.

Waar moet dus op gelet worden wanneer de temperaturen in de zomer stijgen? De volgende 12 punten kunt u als leidraad gebruiken voor minder hittestress in de kalverstal.

Vaak wordt geadviseerd om gebruik te maken van kalverhokken die niet te sterk opwarmen. De verschillen tussen de verschillende hokken zijn echt enorm. Daarom moet er al bij de aanschaf van het hok op worden gelet dat het materiaal geen zonnestralen doorlaat. Daarnaast moeten de hokken en Iglo’s een ventilatiesysteem hebben, dat uitwisseling van verse lucht mogelijk maakt.

Ook zonder een regenbui kan het strooisel in de kalverstal vochtig zijn en daar voor een stijgende luchtvochtigheid zorgen. De dagen na een warme periode zijn vaak kritiek. Warme lucht kan meer water binden dan koude lucht. Wanneer de lucht dus afkoelt, kan dit tot condensatie leiden, die ook de luchtvochtigheid in het kalververblijf verhoogt.

Daarom moet er altijd voor droog strooisel worden gezorgd. Enkele adviseurs adviseren zelfs om het strooimateriaal te vervangen. Natuurlijk zou zand, zoals gebruikelijk is in de VS, bij warmte een goed alternatief zijn (wanneer de uitloop overkapt is!). Maar de omgang en verwijdering zou op de meeste bedrijf een probleem kunnen zijn.

In de winter is langer stro als strooisel gunstig voor de nestbouw en de isolatie van de kalveren. Maar in de zomer kan gehakseld stro of zaagsel ervoor zorgen dat de kalveren gestimuleerd worden om eerder OP dan IN het stro te gaan liggen. Dan kunnen ze hun lichaamswarmte beter afgeven.

Wat zich bij koeien heeft bewezen, is bij kalveren niet altijd beslist de beste optie. Natuurlijk kan een goed geplande ventilatie de temperatuur in de stal merkbaar verlagen en zo de hittestress voor de kalveren verminderen. Maar ook in de zomer moet erop worden gelet dat er geen tocht ontstaat.

De koeling door middel van spuitnevel, zoals die bij koeien succesvol wordt gebruikt, moet in de kalverstal niet worden gebruikt omdat het strooisel vochtig kan worden.

Ook wanneer kalveren ad libitum melk drinken, hebben ze daarnaast nog extra behoefte aan water. Al bij normale temperaturen heeft extra aangeboden water een zeer positief effect op de ontwikkeling van de pensflora.

Maar in de zomer hebben de kalveren meer water nodig, om het vochtverlies door het zweten te compenseren. Let er dus altijd op dat de kalveren dagelijks vers, koel water tot hun beschikking hebben. Dat betekent dat het water in de emmers bij enkele hokken dagelijks (beter tweemaal per dag) wordt ververst.

De reinheid van de wateremmer en drinkbak in groepshokken moet regelmatig worden gecontroleerd. Algenvorming is niet het enige probleem dat kan ontstaan. Omdat bacteriën zich in lauwwarm water snel vermeerderen, neemt het gevaar dat de kalveren via het drinkwater geïnfecteerd raken toe. Dit kan een probleem zijn, vooral bij groepsdranken waarvan veel kalveren drinken.

Sommige adviseurs adviseren om de kalveren elektrolyten via het drinkwater te geven. Dat is echter eenvoudiger gezegd dan gedaan. Met de MelkTaxi kan men daadwerkelijk water met elektrolytentoevoegingen mengen en na de melkdranken in de wateremmer van de individuele boxen gieten. Deze maatregel zou ik ook adviseren, wanneer de klaveren restrictief worden gevoerd (d.w.z. Max. 8 l. per dag) of wanneer er volle melk wordt gebruikt, die niet met supplementen wordt aangevuld.

Wanneer er echter ad libitum wordt gevoerd, krijgen de kalveren in de regel meer voedingsstoffen dan ze nodig hebben. Er dient echter op gelet te worden dat de voeropname in de zomer niet daalt. Hierover meer onder de volgende punten.

Wanneer de kalveren, zoals hierboven beschreven, energie moeten gebruiken om met de hittestress om te kunnen gaan, moet hen ook meer energie worden aangeboden om verder voldoende hoge toenames te genereren. De voeropname neemt echter op warme dagen af, wat de zaak er niet eenvoudiger op maakt.

In de zomer is met name het ad-libitum voeren een uitdaging, want de melk staat dan de hele dag bij warme temperaturen in een emmer. Ziektekiemen vinden hier een ideale voedingsbodem en de melk kan onder bepaalde omstandigheden zuur worden. Een gecontroleerde aanzuring tot een pH-waarde van 5,5 helpt al een beetje. Bij volle melkdranken heeft het pasteuriseren zich bewezen. Wanneer de melk vervolgens wordt aangezuurd tot een pH-waarde van 5,5, blijft de stabiel, zelfs wanneer ze 12 uren bij meer dan 25 °C in een emmer staat.

Speciale kalver-TMR of -muesli onderscheiden zich door een hoge verteerbaarheid. De voedingsstoffen zijn echter ook voor ongedierte zeer verteerbaar. Met name wanner het voer vochtig wordt, bederft het eenvoudig in de zomer. Daarom moet het dagelijks worden aangeboden of door krachtvoerdispensers worden gedoseerd, zodat kalveren altijd vers voer tot hun beschikking hebben.

De kalveren verminderen de krachtvoeropname vaak vóór een afname in de opname van dranken. Daarom schijnt het zinvol te zijn om de speenfase in de weinige hete weken van het jaar een beetje te vertragen. Anders komt er nog een energietekort bovenop de hittestress, omdat de melk sneller wordt onttrokken dan het kalf extra krachtvoer kan opnemen.

Wanneer de kalveren bij warmte niet graag drinken, moet men overwegen om de voertijden naar nog vroeger in de morgen of later in de avond te verschuiven.

Dat is met een goede planning van het personeel meestal wel mogelijk. Wellicht dat het volgende voerplan een oplossing zou kunnen zijn:

Net als bij het verschuiven van bovengenoemde voertijden, is het zinvol om alle andere werkzaamheden met de dieren ook naar de ochtenduren te verschuiven. Dat betekent, dat werkzaamheden zoals omhokken, uitmesten en strooien, gezondheidscontrole maar ook onthoornen in de koelere tijden plaats zouden moeten vinden.

Dat is niet alleen voor de kalveren, maar ook voor de medewerkers aangenamer. In dit verband is het passend om over een “Zuid-Europese werkdag” na te denken, waarop de belangrijkste werkzaamheden vóór de middagpauze zijn uitgevoerd en in de namiddag veel tijd wordt ingepland voor een “siësta”.

De kalveren raken niet alleen gestrest door de warmte, maar ook door een intensieve vliegenplaag. Want vliegen houden van warmte en ze houden van de uitwerpselen van kalveren, die licht verteerbare voedingsstoffen uit de melkdranken bevat. Daarbij zijn vliegen niet alleen een hygiënisch probleem, maar ze belast de dieren ook door hun directe benadering, door op de dieren te zitten en ze zelfs te steken. Omdat de vliegenpopulatie met name op de warme zomerdagen toeneemt, komt naast de hittestress ook deze belasting van de kalveren nog eens om de hoek kijken.

Regelmatig uitmesten, elke twee weken EN het ver van de kalverstal verwijderen van de mest kunnen bijdragen aan een vermindering van de vliegenpopulatie. Wanneer de belasting desondanks te hoog is, moeten er dringend andere maatregelen worden genomen om de vliegen te bestrijden.

Ook met het oog op de belasting door vliegen is de hygiëne bij het voeren van melk belangrijk. Melk in emmers die niet zijn afgedekt, gemorste melk op de vloer (door omgestoten emmer) of niet gesloten zakken met melkvervangers hebben een magische aantrekkingskracht op vliegen.

Ook het gebied rondom het drinkstation van een drinkautomaat is ideaal voor vliegen: Hier is het vochtig en zijn altijd een paar melkresten te vinden, al zijn het ook maar een paar druppels. Naast de populaire speenspoeling adviseren we daarom om ook tweemaal per dag het HygiëneStation en de slijmbak te reinigen met een waterslang.

Maar de hitte is niet alleen belastend, deze stelt u ook in staat om leegstaande kalverhokken na een grondige reiniging direct in de zon te laten desinfecteren. Ook het grondoppervlak waar de hokken op staan, is na enkel dagen in de zon gedesinfecteerd. Echter alleen, wanneer het oppervlak net als de hokken eerst grondig werd gereinigd.